Zakrzepica a podróże ponad 4 godziny – jak zminimalizować ryzyko?

Grafika informacyjna na temat ryzyka zakrzepicy podczas długich podróży, wykonana w odcieniach niebieskiego i czerwonego. Na górze znajduje się tekst w języku polskim: „Każdy, kto podróżuje 4 godziny samolotem, samochodem lub autobusem”. W tle widoczne są białe ikony przedstawiające samolot, autobus i samochód, a także zegar wskazujący 4 godziny. Na dole grafiki, na czerwonym pasku, umieszczono ostrzeżenie: „może być zagrożony zakrzepicą”. Obok znajdują się symbole związane z podróżą i medycyną, takie jak fiolka z krwią i ambulans.

Długie podróże, zwłaszcza trwające ponad 4 godziny, mogą zwiększać ryzyko zakrzepicy żył głębokich (DVT). Dotyczy to zarówno lotów samolotowych, jak i długotrwałych przejazdów samochodem, pociągiem czy autobusem. Zakrzepy mogą tworzyć się w głębokich żyłach nóg na skutek długiego unieruchomienia, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zatorowość płucna (PE).

Czynniki ryzyka

Choć ryzyko zakrzepicy podczas podróży jest stosunkowo niewielkie, wzrasta u osób z dodatkowymi czynnikami, takimi jak:

  • Wiek powyżej 40 lat
  • Nadwaga lub otyłość
  • Niedawno przebyta operacja lub uraz (w ciągu ostatnich 3 miesięcy)
  • Stosowanie estrogenowych środków antykoncepcyjnych lub hormonalnej terapii zastępczej
  • Ciąża i okres poporodowy (do 3 miesięcy po porodzie)
  • Historia zakrzepicy w rodzinie lub przebyta zakrzepica
  • Nowotwór lub niedawno zakończone leczenie onkologiczne
  • Choroby przewlekłe, takie jak schorzenia serca, płuc czy cukrzyca
  • Ograniczona mobilność, np. z powodu unieruchomienia nogi w gipsie

Jak zmniejszyć ryzyko zakrzepicy podczas podróży?

Aby minimalizować ryzyko powstania zakrzepów krwi, warto przestrzegać kilku zasad:

  • Ruszaj się regularnie – co godzinę postaraj się wstać i rozprostować nogi. W samolocie przejdź się po kabinie, a w samochodzie rób postoje na rozruch.
  • Wykonuj ćwiczenia nóg – podczas siedzenia poruszaj stopami w górę i w dół, obracaj kostkami i napinaj łydki.
  • Nie zakładaj nogi na nogę – taka pozycja może utrudniać prawidłowy przepływ krwi.
  • Ubieraj się wygodnie – luźna odzież i wygodne buty pomagają uniknąć ucisku na naczynia krwionośne.
  • Dbaj o nawodnienie – pij wodę regularnie, aby uniknąć odwodnienia, które sprzyja zagęszczeniu krwi.
  • Unikaj alkoholu i kofeiny – mogą one sprzyjać odwodnieniu i pogorszeniu krążenia.

Kiedy warto skonsultować się z lekarzem?

Osoby z dodatkowymi czynnikami ryzyka powinny przed podróżą skonsultować się z lekarzem. W niektórych przypadkach zalecane może być stosowanie pończoch uciskowych lub leków przeciwzakrzepowych.

Należy także zwrócić uwagę na objawy zakrzepicy, takie jak ból, obrzęk, zaczerwienienie lub uczucie ciepła w nodze. W przypadku wystąpienia takich symptomów należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.

Podróże to przyjemność, ale warto pamiętać o zdrowiu i podejmować środki ostrożności, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji zdrowotnych. Bezpiecznych podróży!

Źródła