Szczepienie przeciwko wzw t. A to podstawowe zabezpieczenie w podróży. Porady dotyczące picia i jedzenia są trudne do przestrzegania, 99% podróżnych przyznaje się do spożywania niebezpiecznej żywności lub napojów. Szczepienie jest skuteczne nawet podane dzień przed wylotem. Szczepionkę podaje się nawet po ekspozycyjnie i ze względu na okres wylęgania jest nadal skuteczna.
Wirusowe zapalenie wątroby (wzw) typu A w skrócie
Szczepionki: wzw t. A firmy Sanofi Pasteur i firmy GSK; wzw t. A i B firmy GSK
Schemat: dwie dawki w odstępie min. 6 m-cy
Cena: Avaxim – 240 zł; Havrix Adult – 260 zł; Havrix Junior – 190 zł; Twinrix – 290 zł brak
Rejony ryzyka: Cały świat, wysokie ryzyko w Afryce, Azji, Południowej Ameryce
Dostępność: Avaxim – w lodówce, Havrix Adult – brak, przewidywana dosępność kwiecień / maj 2025, Havrix Junior – w lodówce, Twinrix – w lodówce.
Rejony świata gdzie wirusowe zapalenie wątroby (wzw) typu A jest częste
WZW t. A występuje na całym świecie, ale jest częste tam gdzie warunki sanitarne są słabe. Szczególnie w Afryce, Azji, na Bliskim Wschodzie i Południowej Ameryce.
Co to jest wirusowe zapalenie wątroby (wzw) typu A?
Wirus zapalenia wątroby (wzw) t. A infekuje komórki wątroby i zaburza jej funkcję. Ludzie zakażają się drogą fekalno-oralną, czyli przez kontakt ze wszystkim co zostanie skażone ludzkimi odchodami – pokarmem i wodą. Szczególne praktyki seksualne są także związane z większym ryzykiem. Wzw t. A powoduje wiele problemów włączając w to pojawienie się żółtaczki (skóra i białkówki przybierają kolor żółty), nudności, zmęczenia i gorączki. Choroba trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Nie ma leku na wirusowe zapalenie wątroby (wzw) typu A, dlatego stosowane jest leczenie wspomagający, co po prostu oznacza leczenie objawów. Większość ludzi dochodzi do pełnego zdrowia, ale w rzadkich przypadkach może dochodzić do bardziej poważnych komplikacji. Dotyczy to w szczególności osób starszych i tych którzy mają dodatkowe choroby wątroby.
Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby (wzw) typu A jest rekomendowane poszczególnym osobom
- podróżnicy do krajów, gdzie choroba jest częsta, szczególnie gdzie warunki sanitarne są słabe
- pacjenci z przewlekłymi chorobami wątroby
- mężczyźni mający kontakty seksualne z mężczyznami
- pracownicy mający kontakt ze ściekami
- pracownicy służby zdrowia pracujący z pacjentami z wzw t. A
Jak zminimalizować ryzyko zachorowania na wzw t. A?
Dobra higiena osobista pomaga w prewencji wzw t. A. Jest istotne aby unikać:
- picia wody poza przegotowaną albo butelkowaną, unikanie soków owocowych miksowanych z wodą
- współdzielenia ręczników lub szczoteczek
- surowych lub niedogotowanych posiłków (szczególnie owoce morza)
- sałatek, owoców, warzyw mytych w wodzie, w razie wątpliwości myj je w wodzie butelkowanej i samodzielnie obieraj
- kostek lodu
Schemat podawania szczepionek przeciwko wzw t. A
Szczepienie składa się z dwóch dawek. Drugą dawkę należy podać w odstępie 6 miesięcy do 5 lat po pierwszej, ale najlepiej między 6-12 miesiącem po pierwszej dawce.
Szczepienie przy wykorzystaniu szczepionki łączonej (wzw t. A i B) składa się z trzech dawek – druga po miesiącu, trzecia po 6 miesiącach. W wyjątkowych sytuacjach podawany jest schemat 4 dawkowy – wówczas druga dawka podawana jest po 7 dniach, trzecia po 21 dniach a czwarta po 12 miesiącach.
Ulotki dotyczące szczepienia przeciwko wzw t. A w PDF:
Planujesz egzotyczne wakacje ulotka.pdf
Referencje:
- Szczepienia dla podróżujących – https://szczepieniadlapodrozujacych.pl/szczepienia-na-choroby-tropikalne/wirusowe-zapalenie-watroby-typu-a-wzw-a
- ECDC – https://ecdc.europa.eu/en/hepatitis-a/surveillance/atlas
- WHO – https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-a
- PZH – http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2017/INF_17_12B.pdf