Zalecane szczepienia przed wyjazdem na Gwatemalę to dTap (tężec, błonica, krztusiec), wzw t. A, dur brzuszny. Należy rozważyć szczepienie przeciwko wściekliźnie, szczególnie u dzieci, osób uprawiających trekking, mających zawodowe ryzyko. Szczepienie przeciwko żółtej gorączce dla podróżników z Europy nie jest potrzebne. Przy okazji wyjazdu zaleca się uzupełnienie / uaktualnienie szczepień podstawowych COVID-19, grypa, MMR, wzw t. B.
Przed wyjazdem proszę sprawdzić informacje na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych o aktualnej sytuacji i ewentualnych wymaganiach dotyczących szczepień, szczególnie dotyczących COVID-19.
https://www.gov.pl/web/panama/gwatemala-idp
Szczepienia przed wyjazdem na Gwatemalę
- Upewnij się, że masz wykonane podstawowe szczepienia, które są zalecane dla osób żyjących w Polsce. Po pierwsze są to – szczepienia przeciwko grypie, MMR, następnie szczepionki wymagane ze względu na ryzyko zawodowe, ale także, ryzyko związane ze stylem życia i chorobami przewlekłymi
- Zazwyczaj zalecane szczepionki lub dawki przypominające: dTap (tężec, błonica, krztusiec), wzw t. A, dur brzuszny
- Inne szczepienia do rozważenia: wścieklizna.
- Szczepionki selektywnie zalecane – tylko dla osób najbardziej zagrożonych: wzw t. B.
- Zaświadczenie o szczepieniu przeciwko żółtej febrze jest wymagane dla podróżnych w wieku 9 miesięcy lub starszych przybywających z krajów zagrożonych przeniesieniem żółtej febry – szczegóły na stronie Fit For Travel.
Szczepienia przed wyjazdem na Gwatemalę zebrane w tabeli
| Szczepienie | Zalecane | Rozważ | Niektórzy |
|---|---|---|---|
| dTap-IPV (tężec, błonica, krztusiec, polio) | Tak | ||
| wzw t. A | Tak | ||
| Dur brzuszny | Tak | ||
| Wścieklizna | Tak | indywidualne ryzyko | |
| Cholera | wyższa ochrona przed biegunką | ||
| Żółta gorączka | loty z Afryki, Am. Południowej |
Szczepienia podstawowe, nawet bez wyjazdów
| Szczepienie | Obowiązkowe lub silnie zalecane | Zalecane w określonych grupach | Zalecane w sytuacjach indywidualnych | Uwagi / Grupy docelowe |
|---|---|---|---|---|
| Grypa | ✅ Tak | Coroczne szczepienie przed sezonem grypowym | ||
| dTap-IPV (tężec, błonica, krztusiec, polio) | ✅ Tak | Szczepienie przypominające co 10 lat, szczególnie u dorosłych | ||
| MMR | ✅ Tak | Roczniki 1974–1982 często otrzymały tylko jedną dawkę szczepionki przeciwko odrze, wskazane uzupełnienie. Więcej informacji: historia szczepień MMR w Polsce | ||
| wzw t. B | ✅ Tak | Roczniki od 1986 podlegały obowiązkowi, pozostali – wskazane uzupełnienie. | ||
| Kleszczowe zapalenie mózgu | Osoby narażone na kleszcze | Polska jest krajem endemicznym – niemal każdy jest potencjalnie narażony. Szczepienie szczególnie zalecane osobom spędzającym czas na świeżym powietrzu (lasy, łąki, ogrody, działki). | ||
| Meningokoki ACWY i B | Niemowlęta, dzieci, młodzież | Osoby z obniżoną odpornością, podróżni, personel medyczny | Zalecane szczególnie dzieciom i młodzieży, osobom z chorobami przewlekłymi i planującym podróże. Więcej informacji: szczepienie przeciwko meningokokom | |
| HPV | 13-15 r.ż. | Kobiety i mężczyźni do 26. roku życia | Niektórzy do 55. roku życia | Szczepienie najlepiej przed rozpoczęciem życia seksualnego |
| Pneumokoki | Osoby powyżej 50. roku życia | Szczepienie zalecane seniorom oraz osobom z chorobami przewlekłymi |
✅ – silnie zalecane, ⚠️ – zależne od sytuacji, ℹ️ – dodatkowe informacje
Ryzyko malarii na Gwatemali
Malaria jest poważna, czasami śmiertelną chorobą przenoszoną przez komary. Nie ma szczepionki przeciwko malarii dla podróżników.
Na Gwatemali, ryzyko malarii jest stosunkowo niskie.
Komary – małe owady, wielkie zagrożenie
Komary to małe owady krwiopijne, które występują na całym świecie. Choć mogą wydawać się niegroźne, są nosicielami wielu poważnych chorób, takich jak malaria, denga, żółta gorączka, wirus Zika, chikungunya czy gorączka Zachodniego Nilu.
Choroby przenoszone przez komary
- Malaria
Choroba pasożytnicza, która w ciężkich przypadkach może być śmiertelna. Objawy obejmują gorączkę, dreszcze, bóle głowy, mięśni, a także nudności. - Denga
Choroba wirusowa objawiająca się gorączką, bólami głowy, mięśni i stawów. W ciężkich przypadkach może prowadzić do krwawienia i niewydolności narządów. - Żółta gorączka
Wirusowa infekcja wywołująca gorączkę, bóle głowy, mięśni, nudności i wymioty. W niektórych przypadkach prowadzi do śmierci. - Wirus Zika
Choroba wirusowa, która oprócz gorączki i bólu mięśni, może powodować wady wrodzone u płodów u kobiet ciężarnych. - Chikungunya
Choroba wirusowa, której objawy obejmują gorączkę, bóle stawów i wysypkę. Może powodować zespół ręki-stopy-usta. - Gorączka Zachodniego Nilu
Choroba wirusowa, która w ciężkich przypadkach może prowadzić do zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Jak chronić się przed ukłuciami komarów?
Aby uniknąć ukłuć komarów i zmniejszyć ryzyko zachorowania, warto zastosować się do poniższych wskazówek:
- Ubieraj się odpowiednio
Noś odzież zakrywającą ramiona i nogi, szczególnie w godzinach wieczornych i nocnych. - Stosuj repelenty
Wybieraj sprawdzone środki, takie jak:- Moskito Guard (balsam o przyjemnym zapachu),
- Mugga (uwaga: stężenia powyżej 50% mogą być toksyczne dla skóry).
Unikaj nakładania repelentów zawierających DEET na dłonie dzieci.
- Zabezpieczaj mieszkanie
Sprawdź moskitiery na oknach i drzwiach, by ograniczyć dostęp komarów do wnętrz. - Eliminuj zbiorniki wodne
Usuń z otoczenia miejsca, gdzie mogą rozmnażać się komary, np. stojącą wodę w doniczkach czy pojemnikach. - Unikaj obszarów z dużą liczbą komarów
Szczególnie w godzinach ich największej aktywności – wieczorem i w nocy.
Komary mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Zastosowanie odpowiednich środków ochrony pozwala zmniejszyć ryzyko ukłucia i chorób przenoszonych przez te owady. Dbaj o bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich!
Biegunka podróżnych – jak sobie radzić?
Biegunka podróżnych to częsta dolegliwość występująca u osób podróżujących do krajów o niższych standardach sanitarnych. Jej objawy mogą być uciążliwe, ale zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku dni. Warto jednak wiedzieć, jak jej zapobiegać i jak postępować w przypadku wystąpienia objawów.
Jak zapobiegać biegunce podróżnych?
Najskuteczniejszym sposobem uniknięcia biegunki podróżnych jest przestrzeganie zasad higieny i ostrożność w wyborze spożywanych produktów. Oto kluczowe zalecenia:
- Spożywaj tylko posiłki przygotowane w higienicznych warunkach.
- Unikaj surowych produktów, takich jak mięso, ryby, jaja czy nabiał.
- Pij wyłącznie wodę butelkowaną lub przegotowaną, nawet do mycia zębów.
- Dokładnie myj owoce i warzywa przed spożyciem, najlepiej w bezpiecznej wodzie.
- Unikaj lodu dodawanego do napojów, jeśli jego pochodzenie nie jest znane.
Szczepienia ochronne
Ze względu na trudności w zachowaniu pełnej higieny podczas podróży, warto rozważyć szczepienia, które mogą ochronić przed najczęstszymi chorobami przenoszonymi drogą pokarmową:
- Wirusowe zapalenie wątroby typu A – chroni przed chorobą zakaźną, która może prowadzić do uszkodzenia wątroby.
- Dur brzuszny – zapobiega zakażeniu wywołującemu wymioty, biegunkę i bóle brzucha.
- Polio – ochrona przed chorobą mogącą prowadzić do porażenia mięśni, w tym oddechowych.
- Cholera – szczepionka przeciwko cholerze nie tylko chroni przed ciężkim zakażeniem tą chorobą, ale również zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki podróżnych, szczególnie w regionach o wysokim ryzyku sanitarno-epidemiologicznym. Jest to szczególnie polecane osobom podróżującym w trudnych warunkach.
Szczepienia te są szczególnie zalecane przy podróżach do regionów o wysokim ryzyku występowania chorób zakaźnych.
Co robić w przypadku biegunki podróżnych?
Jeśli mimo stosowania środków ostrożności wystąpi biegunka podróżnych, należy:
- Nawadniać się – pić dużo wody lub specjalnych płynów nawadniających.
- Unikać ciężkostrawnych potraw, stawiając na lekkie posiłki, takie jak ryż czy banany.
- W razie potrzeby zastosować leki przeciwbiegunkowe, dostępne bez recepty.
- W przypadku nasilonych objawów, takich jak wysoka gorączka, krew w stolcu czy odwodnienie, skonsultować się z lekarzem.
Biegunka podróżnych może być uciążliwa, ale zazwyczaj niegroźna. Zachowanie zasad higieny, ostrożność w wyborze jedzenia oraz rozważenie szczepień mogą znacząco zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia, pozwalając cieszyć się bezpieczną i zdrową podróżą.
Schistosomatoza – unikanie pływania w wodach słodkich
Jest to choroba pasożytnicza (także zwana bilharcjozą), która jest przenoszona do ludzi przez kontakt z wodą śródlądową. Pasożyt wnika do człowieka przez skórę, aby jej zapobiegać zalecamy unikania pływania, kajakowania w wodach słodkich – rzekach, jeziorach.
Wirus Zika i ryzyko wad wrodzonych
Wirus Zika może prowadzić do poważnych wad wrodzonych u płodu. W celu minimalizacji ryzyka zakażenia zaleca się:
Zasady zapobiegania zakażeniu
- Stosowanie prezerwatyw
- Podczas pobytu w regionach, gdzie występuje wirus Zika.
- Przez co najmniej 3 miesiące po powrocie, z naciskiem na szczególną ostrożność w pierwszym miesiącu.
- Powściągliwość seksualna
- Zalecana podczas pobytu w regionach endemicznych.
- Jeśli dochodzi do kontaktów seksualnych, należy stosować prezerwatywy jako formę zabezpieczenia.
Okres obowiązywania zaleceń
- Dla mężczyzn
- Zalecenia obowiązują przez 3 miesiące po opuszczeniu obszarów występowania wirusa Zika.
- Dla kobiet
- Zalecenia obowiązują przez 8 tygodni po powrocie z regionów endemicznych.
- Dla par, gdzie oboje partnerów podróżowało do regionów z wirusem Zika
- Zalecenia obowiązują przez 3 miesiące po opuszczeniu tych obszarów.
Dane źródłowe: https://www.cdc.gov/zika/geo/index.html
Poradnik podróżnika
Szczepienia obowiązkowe i zalecane „tęcza”
Szczepienia obowiązkowe i zalecane przed wyjazdem do różnych krajów świata przedstawione w formie tabelarycznej – tzw. „tęcza”. Popularna i przystępna forma przedstawienia zalecanych szczepień przed wyjazdem do danego kraju.
Zalecane źródła informacji CDC Travel (USA) i Fit For Travel (GB)
Na stronie Fit For Travel – poniżej link poniżej informacji dla podróżników, są aktualne doniesienia z wybranego kraju, warto sprawdzić jakie problemy są w ostatnim okresie.
- Fit For Travel (GB) – https://www.fitfortravel.nhs.uk/destinations/central-america/guatemala
- CDC Travel (USA) – https://wwwnc.cdc.gov/travel/destinations/traveler/none/guatemala
Szczepienia przed wyjazdem w Wieliczce, blisko obwodnicy Krakowa
Jeżeli potrzebujesz pomocy w doborze szczepień, chcesz ustalić profilaktykę przeciw malarii lub dowiedzieć się, jak postępować w przypadku biegunki podróżnych?
Napisz wiadomość na adres: jakub.loster@cmsolimed.pl – odpowiem indywidualnie. Dla osób wykonujących szczepienia w Solimedzie konsultacje są bezpłatne.